چقدر به دکور خانهتان اهمیت میدهید؟
چقدر برایتان مهم است که تابلوی نقاشیای که خریدهاید، توجه همه را به خود جلب کند؟
برای رنگ پارچههای مبل، پرده و بقیه وسایل چقدر وسواس به خرج میدهید؟
توجه کردهاید، برای بهتر دیده شدن هرکدام از اینها، باید نوری وجود داشته باشد که به آنها بتابد و به چشم بیننده صریح به نظر برسد؟
پس با ما همراه باشید … قانون ساده فیزیک است اما میتواند با تابش اشتباه، تمام زحمات شما را به باد دهد، یعنی آنقدر نور خانهتان زیاد باشد که همه درزهای مبل، پشت صندلیها و جاهایی که اصلاً دوست ندارید مورد توجه قرار بگیرد، به چشم مهمانانتان و حتی خودتان بیاید.

اتاق خواب با نور کم و نا مناسب
همه اینها به کنار، اصلاً خودتان در خانه که نشستهاید احساس آرامش میکنید؟
شب و روز را میفهمید؟
یا اینکه لامپ لوسترهای چهلچراغ خانهتان آنقدر پرنورند که شب را هم برایتان مثل روز روشن میکند و احساس میکنید که جلوی چراغ بازجویی نشستهاید؟
با مفهوم نورپردازی برای دکوراسیون خانه آشنا هستید؟
نورپردازی، یکی از اصلیترین رکنهای دکوراسیون در طراحیهای داخلی است. آخرین و مهمترین مرحله که باعث میشود تا همه اجزای دکوراسیون به میزان کافی به چشم بیننده خوب به نظر بیاید، برای محیطهای بستهای مانند منزل هم، این نورپردازی اهمیت بیشتری پیدا میکند.
۲ قانون اصلی برای نورپردازی وجود دارد؛
باید منابع نور متعدد در سطوح مختلفی وجود داشته باشد تا یک تعادل دلپذیری در نورپردازی و جلوه تزیینات به وجود بیاید و دوم اینکه نورپردازی هر محیطی باید با توجه به کاری باشد که قرار است در آن فضا انجام شود. مثلاً نورپردازی آشپزخانه با اتاق کار، اتاق مطالعه و اتاق خواب کاملاً با هم فرق دارد.
نورپردازی داخلی چیست؟
زمانی که حرف از دکورایسیون و طراحی داخلی در میان باشد نورپردازی یکی از مهمترین موارد مورد بحث است، اما نورپردازی داخلی چیست؟ در طراحی داخلی منازل بطور خلاصه نورپردازی، ابزاری است که وظیفه فراهم آوردن احساس راحتی را برای ما بر عهده دارد.

اتاق خواب با نور مناسب
استفاده از نورپردازی
لازم است که نورپردازی با دیگر المان های طراحی داخلی منزل همخوانی داشته باشد، زیرا بدون نورپردازی شما قادر نخواهی بود نتیجه زحماتی را که برای طراحی داخلی کشیده شده است را ببینید. بنابراین، برای خلق محیطی جدید لازم است با دقت زیادی به بحث نورپردازی پرداخته شود.
شاید شما فکر کنید که نورپردازی، بحثی حرفه ای و دلهره آور است، ولی نگران نباشید ما آنرا برایتان ساده خواهیم کرد.وبسایت شهر مهتاب موارد درست و ضروری را که لازم است، شما هنگام طراحی نورپردازی از طراح نورپردازی حرفه ای بخواهید، در اختیارتان قرار می دهد. اگر واقعا شما از خودتان مطمئن هستید، می توانید خودتان طراحی داخلی را انجام داده، و سپس آنرا به تایید یک طراح حرفه ای برسانید.
هدف استفاده از نور
ما به دلایل زیر از نور در ساختمان سازی استفاده می کنیم:
• برای انجام کارهایی از قبیل خواندن و نوشتن.
• برای خلق محیطی ایمن و راحت– این نوع نورپردازی با نور روزانه، نور وسایل الکتریکی و یا نور مستقیم خورشید فراهم می شود.
• برای ایجاد جلوه های زیبایی شناسی در مواردی از قبیل نمایش ها، آثار هنری و سایه کاری ها.
• برای تضمین ایمنی– اطمینان از سطوح نورپردازی مناسب برای تمامی افرادی که از آن استفاده می کنند.
منابع نور و روش های مورد استفاده در نورپردازی داخلی
در اینجا به طراحی نورپردازی اولیه، یادگیری انواع مختلف نورپردازی و اینکه در چه مواردی استفاده می شوند پرداخته می شود.
آموزش های اولیه به شما داده می شود تا هنگام تماشای یک اتاق چگونگی استفاده از آنرا فهمیده و اینکه بتوانید از نور در جهت رفع نیازهای مورد نظرتان استفاده کنید.
بعنوان نقاط کانونی مشخص کنید که چه می خواهید، بنابراین شما می توانید از نور مستقیم در جهت نورپردازی نواحی مختلف استفاده کرده و سپس فضای مورد نظر و میزان نورپردازی مورد نیاز آنرا بررسی کنید.
نورپردازی کلی
نور کلی، نوری است که منبع کاملا مشخصی ندارد. نور کلی بر روی یک شعاع خاص تمرکز نکرده و یا بر راستای مشخصی قرار نگرفته است.
نورکلی بدون هیچ مانعی از منبع خود در تمامی راستاها تابیده میشود، سایه های شفاف و روشن از این قبیل هستند.
نورپردازی جهت دار
نور جهت دار دارای جهت و راستای خاصی بوده که توسط منعکس کننده یا بافل این کار انجام می شود. این می تواند شامل هر نوع نورافکن یا یک لامپ مات بشود، بنابراین نور در یک جهت مشخص تابیده خواهد شد.
نورپردازی انعکاسی
نورپردازی انعکاسی نوری است که اشیائی از قبیل دیوار یا سقف منعکس شده، منبع این نوع نورها می تواند لامپ های حبابی یا مهتابی(Fitting) باشد. این نور از منابع نوری جهتدار ساطع می شود که تا حدودی با انعکاس پراکنده می شود.
نور منعکس شده از سطح دیوار یا سقف نسبت به نوری که توسط نورافکن بطور مستقیم بر روی اشیاء تابیده می شود، ماهرانه و دارای جنبه هنری بوده و یا اینکه نسبت به نور نورافکن که دارای جهت گیری شدیدی است این نوع نور با ملایمت و نرمی ساطع می شود.
لامپ های روکار و توکار(Uplighters and Downlighters)
نوعی نورافکن هستند که براساس انعکاس نور از سطح دیوار یا سقف کار می کنند، اگرچه لامپ های توکار قادرند که بطور مستقیم اشیاء را در جاهای بسته و دنج نیز روشن کنند. لامپ های توکار شکل های مختلفی دارند که باریکه نوری را که بسمت کف اتاق است منتشر می کند. این نوع لامپ ها با ویژگی هایی از قبیل پهنای نور بسته یا نیمه بسته بوده یا شدت نوری کاملا متعادل شناخته می شوند. برخی از این لامپ ها دارای منعکس کننده یا بافل هستند که قادر هستند در زوایای مختلف بر روی دیوار پخش شوند.

لامپ توکار
لامپ های روکار می توانند مستقل بوده یا امکان دارد بطور مستقیم بر روی دیوار نصب شوند، و اینکه کاملا پوشیده باشد یا با داشتن سایه روشن همانند نور انعکاسی دارای نور محیطی کلی باشد.
همه این نوع نورپردازی ها می توانند بصورت ترکیبی استفاده شوند، اما شما باید برای ایجاد حس مورد نظر خود دقت خاصی در خصوص سطح روشنایی و میزان نور کلی صرف کنید.
یک اتاق میتواند با سطح درخشانی ۲۰۰ lux کاملا روشن شده و با سطح درخشانی ۴۰۰lux تا ۶۰۰lux میتواند برای ایجاد کنتراست و افکت روشن شود.
عموما، برای حفظ انعطاف و کارایی سیستم روشنایی باید منابع روشنایی بصورت جداگانه خاموش و روشن شوند. یادتان باشد که سیستم روشنایی برای ایجاد حس، انجام وظایف محوله و ارتقا تاثیر طراحی داخلی است، و نباید تنها بعنوان منابع روشنایی عادی در نظر گرفته شوند.
اعجاز نور در دکوراسیون داخلی !
امروزه دکوراسیون داخلی بخش جدایی ناپذیر صنعت ساخت و ساز است. طراحی داخلی به عنوان یک حرفه در دنیا شناخته شده است و وظیفه آن بهینه سازی فضای ساختمان برای انجام فعالیت های روزمره میباشد.
دکوراسیون داخلی ارتباط مستقیمی با ویژگی های روحی و روانی افراد دارد. به همین دلیل در هنگام طراحی دکوراسیون داخلی در ابتدا باید کاربرد فضای مورد نظر را بررسی کرد, سپس احساس و تاثیری که قرار است آن فضا بر ساکنین بگذارد مد نظر قرار گرفته شود. طراحی داخلی تلفیقی از عناصر مختلف مانند نور, رنگ, پوشش دیوار, سقف و … است.
تمام این عناصر باید به طور هماهنگ و متناسب در کنار یکدیگر قرار گیرند و طرحی ایده آل ایجاد کنند. یکی از عناصری که همواره باید در دکوراسیون داخلی مورد توجه قرار گیرد نورپردازی است. نور پردازی باید با عناصر دیگر در فضای مورد نظر هماهنگی داشته باشد.
یک دکوراسیون زیبا بدون نورپردازی جذابیت ندارد و تمام تلاش هایی که برای انجام آن صورت گرفته بی نتیجه میماند. نور نوعی انرژی الکترومغناطیسی است که به صورت موج انتشار می یابد. برای اعمال نورپردازی در فضا در ابتدا باید جهت نورپردازی مشخص شود, سپس میزان آن با توجه به ابعاد فضا میزان شود.
نورپردازی به انواع زیر دسته بندی میشود:
انواع نورپردازی در معماری داخلی
نور را میتوان براساس منبع تولیدکنندهاش به دو دسته عمده تقسیم کرد؛ نور طبیعی و نور مصنوعی. ما در نور طبیعی که از خورشید تامین میشود، امکان دخل و تصرفی نداریم؛ مگر اینکه با ابزارهایی مثل پرده از ورود آن جلوگیری کنیم یا آن را به داخل فراخوانیم یا با شیشههای رنگی فضایی جذاب ایجاد کنیم اما آنچه موضوع بحث ماست، نورپردازی مصنوعی یا نور پردازی داخلی ساختمان است که در ادامه انواع آن را معرفی میکنم.
نور عمومی در فضای داخلی
نور عمومی یکی از مهمترین انواع معمول نورپردازی است. نوری با تابش ملایم که تمام فضای شما را پوشش میدهد و برای عملکردهای عمومی شما مانند حرکت کردن ایمن در فضاست و برای انجام کارهایی که نزدیک به اشیاست یا برجسته کردن اشیا در اطراف فضایتان ایدهآل نیست.
اگر از نورپردازی عمومی بهدرستی استفاده کنید، محیطی خارقالعاده برای آرامش یافتن بعد از یک روز پرتنش یا محیطی برای یک مکالمه گرم با دوستی قدیمی برایتان مهیا میکند.
برخی از استودیوهای یوگا از نورپردازی محیطی ملایم برای کاهش استرس استفاده میکنند. سعی کنید از یک سری لامپ توکار، دیوارکوب و برای سقفهای بلند از لوسترها و آویزها در فضایتان استفاده کنید.

نورپردازی کلاسهای یوگا با نور لایت و مناسب جهت آرامش
نور وظیفهای در نورپردازی داخلی
این نور کوچکتر و متمرکزتر از نور عمومی است. زمانی که کاری میکنید، شما به نور وظیفهای دور و برتان نیاز دارید. درواقع برخی آن را نور اداری مینامند. نورپردازی وظیفهای، زمانی که کاری را انجام میدهید که نیاز به نور بیشتری دارد، مثل مطالعه کردن، آشپزی کردن، نوشتن، دوختن و بسیاری چیزهای دیگر به بینایی شما کمک میکند.
نور وظیفهای فقط زمانی خوب کار میکند که به عنوان یک نور متضاد استفاده شود؛ برای مثال اگر شما اتاقی کمنور دارید که یک چراغ رومیزی در آن روشن است، نسبت به زمانی که کل اتاق با نور درخشانتری روشن شده، نور در آن محدوده مفیدتر و با خیرهکنندگی کمتر همراه خواهد بود.
نور وظیفهای به تحریک طبیعی مغز شما کمک کرده و این تضاد نور شما را هوشیارتر و متمرکزتر میکند. درواقع به شما کمک میکند جزئیات بیشتری را در کارتان ببینید و نتایجی باکیفیتی بالاتر خلق کنید. میتوانید از چراغها یا آباژورهای رومیزی ثابت و با بازوی متحرک یا آباژورهای ایستاده روی میز کارتان یا کنار میزها و در کنار مبلتان استفاده کنید.
نورهای زیر کابینتهای بالایی روشنایی مورد نیاز برای خرد و تمیز کردن را تامین میکنند، نورهای کنار میز توالت برای بهتر دیدن چهره و همینطور پرو لباس میتوانند شما را یاری کنند. چراغهای آویز میتوانند به صورت مستقیم روی فضای کار آویزان شوند. این نوع چراغها برای دفاتر کار با میزهای ردیفی، جزیره آشپزخانه و محدوده بازی و انجام تکالیف در اتاق کودکان مناسب هستند.
نورپردازی تاکیدی در معماری داخلی
نور پردازی تاکیدی در نورپردازی داخلی ساختمان، نورهای بسیار متمرکزی هستند که هدفشان هدایت دید به سمت نقاط کانونی است. نور تاکیدی راهی برای افزودن استایل و احساس به خانه شماست.
این نورها میتوانند بخشهایی از خانه که میخواهید نمایش دهید را روشن کنند در حالی که بخشهای دیگر در سایه قرار داشته باشند. از نور تاکیدی میتوانید برای کارهای هنری، نمایش قفسه کتاب، تکهای از مبلمان، کلکسیونها و بخشهایی از معماری خانهتان استفاده کنید.
نور تاکیدی فضایی فریبنده ایجاد میکند و احساس تاثیرگذاری و اهمیت تصاویری که به نمایش گذاشته شدهاند را تداعی میکند. این نوع نورپردازی برای موزهها، ساختمانهای تاریخی و نمایشگاههای هنری نیز کاربرد دارد.
چراغهای دیوارکوب برای طراحی نور تاکیدی بسیار مناسب هستند و با سایزهای مختلفی که دارند به شما در برجسته کردن تکههای کوچک یا بزرگ آثار هنری کمک میکنند. نورهای نقطهای مثل هالوژنها اغلب برای نورپاشی بر سطح دیوار استفاده میشوند (زمانی که شما تمام یک دیوار را با نور روشن و درخشان میکنید.)
نورپردازی دکوراتیو در فضای داخلی
درواقع این نوع نورپردازی صرفا جنبه زیبایی و هنری دارد و در ادراک بصری ما دخل و تصرفی ندارد. شاید مجسمههایی که با نور ترکیب شدهاند را دیده باشید. این درواقع نوعی استفاده از نور به عنوان مصالحی برای خلق اثری هنری است.
نورپردازی دکوراتیو علاوه بر اینکه جذابیت و حس علاقهمندی را به فضا میافزاید به عنوان یک اثر هنری توجه مخاطب را به خود جلب میکند. نورهای مخفی در حاشیه سقف یا منابع نوری که خود یک اثر هنری هستند یا نورهایی مثل شمع از انواع این نور محسوب میشوند.
با توجه به عوامل فوق میتوانید نورپردازی خانه خود را اصلاح کرده و به یک سیستم نورپردازی مطلوب دست پیدا کنید. نورپردازی مطلوب به شما کمک میکند فضا را کامل و درست درک کنید، کارهایتان را بدون خدشهای انجام دهید و فضا را مطابق نیازتان تغییر دهید و تزیین کنید.
چند نکته مهم برای نورپردازی داخلی
برای نورپردازی دکوراسیون داخلی خانه راه های سریع و ارزان هست که میتواند به شما کمک کند تا با نورپردازی فضای خانه خود را بیش از پیش آرامشبخش کنید تمرکز همه این روشها بر افزودن عمق و جذابیت دید بیشتر به دکوراسیون خانه است به گونهای که خودتان و افرادی که از خانه شما دیدن میکنند لذت ببرید و به آرامش برسید.
۱) برای همه کلیدهای برق در نورپردازیهای کلی (سقفی) از دیمر استفاده کنید.
نور سقفی اتاق، زمانی که قصد استراحت یا دیدن فیلم را داریم میتواند بسیار تند و آزاردهنده باشد. پس با استفاده از از دیمر به جای کلیدهای برق سنتی، با چرخاندن آنها به آسانی میزان و شدت نور را متناسب با شرایط مختلف تنظیم کنید.
برای نمونه هنگام مطالعه یا برگزاری میهمانیها از نور بیشتر و هنگام استراحت یا تماشای فیلم از شدت نور کمتری استفاده کنید. استفاده از دیمر همچنین میتواند هزینه ماهیانه مصرف برق شما را کاهش دهد و کمک کند تا به صورت بهینه از انرژی استفاده کنید.
۲) سرویس بهداشتی یکی از مکانهای بسیار مناسب برای استفاده از چراغهای تزئینی است زیرا با کمک این چراغهای به اندازه زیادی بر زیبایی و لطافت دکوراسیون این فضا افزوده میشود (فراموش نکنید که باید دور از آب نصب شوند).
۳) نورپردازی فضاهای بسیار تاریک را به حسگر (سنسور) حرکتی مجهز کنید. در مکانهایی مانند سرسرای بزرگ و تاریک، راهروها، زیرزمین و اتاقهای زیر شیروانی که ممکن است به خاطر تاریکی زیاد در فاصله رسیدن فرد به کلید برق دردسرهایی به وجود آید، پیشنهاد میشود حسگرهای حرکتی نصب شوند تا با باز شدن در یا ورود فرد به این مکانها، چراغها به صورت خودکار روشن شوند.
۴) به آثار هنری در دکوراسیون نور بدهید. برای این کار بالای تابلوهایی که به دیوار نصب کردهاید هالوژنهایی با نور متمرکز به پایین نصب کنید تا سطح تابلو روشن شود.
در قفسهها و طبقههایی که در آنها مجسمهها و وسیلههای تزئینی هنری قرار دارند را نیز نورپردازی کنید. با این کار جلوه آثار هنری در دکوراسیون برجسته میشود و چشمها و توجهها به سمت آنها جلب میشود و به همین علت جذابیت و زیبایی دید در دکوراسیون افزایش مییابد.
۵) استفاده از نورپردازی داخلی رو به بالا این نوع نورپردازی بخش بالایی فضا را به طور کامل روشن میکند بدون اینکه نور مستقیم و با شدت از بالا به پایین بتابد و چشم را آزار دهد. این نوع نورپردازی نیاز به سیمکشیهای حرفهای با ابزار دشوار ندارد.

نور رو به بالا
میتوانید به آسانی با استفاده از چراغهایی که نور را رو به بالا منتشر میکنند و تنها با زدن دو شاخه به پریز آن را تامین کنید.
بهترین مکان برای قراردادن این چراغها پشت گیاهان آپارتمانی موجود در دکوراسیون یا پشت مبلمان و وسایل بزرگ است.
۶) لوستر قدیمی خود را عوض کنید. اگر سالهاست که از لوستر فعلی استفاده میکنید آن را عوض کنید. لوستری جدید، مدرن و متناسب با دکوراسیون خانه خود را جایگزین آن کنید.
۷) نوآور باشید. اگر باری آباژور خانه خود کلاهی مناسب و دلپسند پیدا نکردید. نوع ساده را خریداری کنید و خودتان به کمک تکنیکهای گوناگون پتینه مانند استنسیل یا مهر، رنگها و طرحهای مختلف و دلخواهتان را به آن بیافزایید و از آن کلاهک ساده، عنصری تزئینی و چشم گیر بسازید. همچنین میتوانید کلاهکی با پارچه تیره و بدون طرح انتخاب کنید و الگوهای مورد علاقه خود را با رنگهای مختلف شاد از پارچههای دیگر ببرید و روی بدنه کلاهک بچسبانید.
۸) کلاهک آباژور موجود در خانه را عوض کنید. تعویض کلاهک آباژور راهی ارزان، ساده و در عین حال تاثیرگذار برای عوض کردن جلوه دکوراسیون و ایجاد دگرگونی در آن است.
بهترین روش برای استفاده از کلاهک جدید و مناسب برای آباژور این است که پایه آباژور را با خود به فروشگاهها و مرکزهای فروش کلاهک آباژور ببرید و انواع مختلف را روی آن امتحان کنید و ببینید کدام گزینه میتواند زیباتر جلوه کند.
سعی کنید اندازه و مدل نو و یگانهای را انتخاب کنید. از رنگهایی استفاده کنید که دوست دارید در دکوراسیون اتاق حضور داشته باشند.
۹) قسمتهای بالای کابینت های آشپزخانه را نورپردازی کنید. برای این کار میتوانید هم از هالوژنها و هم از نورپردازیهای خطی استفاده کنید. نورپردازی در قسمتهای بالای کابینت علاوه بر اینکه جلوه دکوراسیون آشپزخانه را بسیار زیبا و شیک میکند. میتواند سطح کار را نیز روشن کند. برای مثال زمانی که نیمه شب قصد استفاده از فضای آشپزخانه را دارید میتواند فضا را خیلی ملایم روشن کند.
۱۰) در هر اتاق از ترکیبی از چند نوع نورپردازی گوناگون استفاده کنید تا جذابیت و زیبایی فضا بیشتر شود. برای نمونه، نورپردازی سقفی یا همان لوسترها (به همراه دیمر به جای کلید برق)، چراغهای زمینی یا رومیزی مانند انواع آباژورها، نورپردازی رو به بالا و نورپردازی متمرکز که برای روشن کردن آثار هنری استفاده میشود و همچنین شمعهای متعدد از جمله انواع مهم نورپردازی هستند که باید برای راحتی و زیبایی فضا در دکوراسیون فضا گنجانده شوند.
اصول و قواعد نورپردازی داخلی
اگرچه اکثر منازل مسکونی به شکل نادرستی توسط خود افراد نورشان تامین می شود، ولی در عین حال از انرژی الکتریکی زیادی جهت نورپردازی منازل استفاده می شود.
نور وظیفه ای باید در نزدیکی جسم مورد نظر قرار بگیرد تا جسم به صورت واضح دیده شود. اکثر افراد از انرژی الکتریکی زیادی جهت روشن کردن منازل خود استفاده می کنند، که این انرژی الکتریکی بیشتر به صورت انرژی غیر قابل کارامد مصرف می شود تا اینکه منازل با نور کم و گوشه های تاریک به چشم می آیند. اما در نهایت تمام افراد بعد از مدتی متوجه می شوند که نیاز هست تا تغییراتی در نور و چراغ های منازل خود ایجاد کنند.
قواعد و اصول نورپردازی شرکت های نورپردازی و نورپردازان برای کار خود دارای اصطلاحات حرفه ای هستند، به طور مثال به لامپ های حبابی، صرفاً لامپ می گویند و به چراغ هایی که ثابت در جایی متصل می گردند، چراغ می گویند. نورهای مهم و کارامد در نورپردازی داخلی بدین شکل تعریف می شوند:
۱. نور (ambient) : نور محدود و ملایم
۲. نور (task) : نور وظیفه ای یا عملکردی
۳. نور (accent) : نور مشدد یا تاکیدی
۴. نور (decorative) : نور دکوراتیو یا تزئینی
• نور ملایم: نور ملایم و محدودی که سایه های ملایمی را در اتاق ایجاد می کند.
• نور عملکردی: نوری که منبع نور را به سطح محل فعالیتی که فرد می خواهد داشته باشد متمرکز می کند و می تاباند.
• نور مشدد: نوری که به شکل مستقیم و به صورت باریک تاب (spotlight) بر روی شیء مورد هدف تابانده می شود.
• نور دکوراتیو: به علت ظاهر زیبا و طراحی ویژه این گونه چراغ ها به نور آنها، نور دکوراتیو می گویند.
دسته سوم و چهارم نورهای تعریف شده به تازگی در مبحث نورپردازی داخلی وارد شده اند که به اندازه نورهای دسته اول و دوم از اهمیت خاصی برخوردار نیستند. در این مقاله تلاش بر آن است تا نورهای پر اهمیت تر را بیان کنیم.
اگر شما یک سازنده هستید نیازی به آشنا شدن و اطلاع پیدا کردن در رابطه با جزئیات و پیچیدگی های نور مشدد و دکوراتیو ندارید اما باید اطلاعات و قواعد نورپردازی با نورهای ملایم و محدود (ambient) و نورهای وظیفه ای (Task) را بدانید.
یک چراغ ثابت در اتاق به ندرت دارای ویژگی هم نورپردازی به شکل ملایم و هم نورپردازی به شکل وظیفه ای است تا بتواند بهترین نور را برای اتاق تامین کند.
شاید برای مدت کوتاهی بتوان یک چراغ ( مانند: لوستر) را در وسط سقف جانمایی کرد و با خود گفت: نور مناسبی دارد، اما بعد از مدتی با مطالعه بیشتر و آگاهی بهتر نسبت به نورپردازی می توانید متوجه شوید که این نور، نور مناسبی برای اتاق نمی باشد.
راه های زیادی وجود دارد تا نور ملایم (ambient) فراهم شود، اما بهترین نوع این نورپردازی باید به گونه ای باشد تا نور پس از تابش بر دیوار در فضا نیز به خوبی پخش شود، به همین علت سقف می بایست به رنگ سفید باشد تا بهترین بازتابش نور را ایجاد کند.
اصولاً چراغ هایی که چند سانت پائین تر از سقف قرار داده می شوند، اغلب به این شکل طراحی شده اند که نور را به سمت بالا بفرستند تا برگشت به سمت پائین داشته باشد. این، یک طراحی خوب برای داشتن نور ملایم است.
نور ملایم همچنین می تواند توسط چراغ های فلورسنت در قرنیز و یا برامدگی و لبه ها کار شود. ۱۰ قاعده در نورپردازی که باید هنگام نورپردازی منازل رعایت کنید با اینکه اکثر خانهها نورپردازی ضعیفی دارند، انرژی زیادی صرف روشنایی میکنند.
اکثر جاهایی که بازدید میکنیم انرژی زیادی برای روشنایی مصرف میکنند. در کشورهایی که از برق برای پخت و پز و گرمایش استفاده مینمایند حدود ۱۵ تا ۲۰ درصد انرژی صرف روشنایی میشود.
برای کشور ما با توجه به اینکه از نعمت گاز طبیعی بهرهمند هستیم، ۶۰ تا ۷۰ درصد از انرژی برق هر خانه صرف روشنایی میشود. متاسفانه همین انرژی بصورت ناکارامد تبدیل به نور میگردد و باعث میشود که در خانههایمان گوشههای تاریک و دلگیر زیادی وجود داشته باشد.
به خاطر دارید که سالهای متمادی دولت با طرحهای مختلف و اعمال تخفیف مردم را تشویق به جایگزینی لامپهای رشتهای با لامپ کم مصرف نمود؛ با اینحال هنوز در بسیاری از خانهها لامپ رشتهای استفاده میشود و لامپهای کم مصرف با تمام مضراتشان همچنان از نظر نصب ایرادات فراوانی برای مصرف کنندگان دارند.
بسیاری از چراغها در جای نامناسب نصب شدهاند و سالمندان که نسبت به جوانان به نور بیشتری برای دید کافی نیاز دارند، بیشتر در مضیقه قرار گرفتهاند. بسیاری از چراغهای قدیمی شیشه کدر و مات دارند و نور زیادی به هدر میدهند.
در آخر اینکه اکثر خانهها تعداد کمی کلید برای نور اتاقهای مختلف دارند؛ به همین دلیل مالکان مجبورند سیاست همه یا هیچ را برای چراغهای سقفی در پیش بگیرند.
زمانی که شما اصول اولیه نورپردازی را فرا گرفتید، میتوانید مشکلات روشنایی خانه خود را برطرف نمایید و همچنین در خانههایی که در آینده خواهید ساخت، نور را از ابتدا در نظر میگیرید. یادگیری نورپردازی تنها یک نکته منفی دارد: وقتی در یک اتاق با نورپردازی ضعیف قرار گرفتید، بیش از پیش اذیت خواهید شد! اصول نورپردازی نورپردازان و طراحان روشنایی اصطلاحات فنی مخصوص به خود دارند.
آنها معمولاً در مورد چهار دسته نور صحبت میکنند (البته برخی دسته ۳ و ۴ را با هم ادغام میکنند)
۱. نور عمومی یا نور محیطی: نوری لطیف برای روشنایی و دید عمومی و پر کردن فضای اتاق که سایههای نرم ایجاد میکند.
۲. نور کاری یا نور وظیفهای یا Task Light: منبع نور متمرکز در نزدیکی سطح کار، کانتر آشپزخانه، میز مطالعه و… است.
۳. نور تاکیدی یا Accent Light: یک منبع نور جهت دار برای جلب توجه به یک موضوع به عنوان مثال یک اثر هنری یا یک گیاه در خانه.
۴. نور دکوراتیو: به لوستر، آویز یا یک آباژور گفته میشود که هدف اصلی آن جذابیت و جلب توجه است. هدف اصلی نور دکوراتیو جاذبه هنری است و روشنایی محیط در درجه پایینتری از اهمیت قرار دارد. دو دسته اخیر (نور تاکیدی و دکوراتیو) در قلمرو دکوراسیون داخلی قرار میگیرند.
با اینکه این دو دسته میتوانند بسیار تفاوت آفرین باشند در این مقاله به آنها نخواهیم پرداخت. اگر شما یک سازنده هستید، نیاز چندانی به درگیر شدن با ظرافتهای هنری و دکوراتیو نورپردازی ندارید؛ ولیکن از شما انتظار میرود نور عمومی و نور کاری مناسبی را در همه اتاقهای خانه تامین نمایید.
یک منبع نور نمیتواند هم نور عمومی را تامین کند هم نور کاری. به همین دلیل است که هر اتاق به تعدادی چراغ احتیاج دارد. زمانه عوض شده است؛ در ساختمانهای قدیمی با قرار دادن یک لوستر در وسط اتاق نور اتاق کامل میشد ولی امروزه با این کار به نورپردازی قابل قبولی نخواهید رسید.
راههای مختلفی برای تامین نور عمومی محیط وجود دارد. ولی بهترین منابع نوری برای نور عمومی طوری طراحی شدهاند که نور را از سقف بازتاب کنند. توجه داشته باشید که جنس سقف برای بازتابش موثر اهمیت دارد؛ سقف تیره و لک دار برای این کار مناسب نیست. بهترین سقف برای این منظور سقف پنل گچی است که با رنگ سفید پوشانده شده است. آویزهایی که چندین سانتیمتر پایین تر از سقف قرار میگیرند معمولاً طوری طراحی شدهاند که نور را به هم به سمت پایین و هم به سمت بالا تابش کنند.
این روش نور عمومی خوبی برای اتاق تامین میکند. نور عمومی میتواند از طریق LED های خطی قرار گرفته در Cove نیز تامین شود (این مفهوم در مطالب قبلی مجله اکووات توضیح داده شده است) همچنین کتیبهها و تاقچهها برای این کار مناسب هستند.
در زمینه نور کاری، سعی داریم تا حد امکان منبع نور به موضوع مورد نظر نزدیک باشد. نیازی نیست نور کاری خیلی پر نور باشد ولی لازمست که به سطح کار نزدیک باشد.
شاخص نمود رنگ CRI و دمای رنگ در خصوص رنگ نور دو عدد برای هر لامپ تعریف میشود: اولی CRI یا شاخص نمود رنگ است که عددی بین ۱ تا ۱۰۰ است. اعداد بالاتر نشاندهنده صحت رنگ اجسام در زیر نور لامپ است. نور خورشید و لامپ رشته ای CRI نزدیک به ۱۰۰ دارند.
برای استفاده معمول و خانگی CRI در حدود ۸۰ کفایت میکند. عدد دیگر مربوط است به دمای رنگ لامپ که بر حسب کلوین (K) سنجیده میشود. این عدد طیف رنگ لامپ را مشخص میکند.
نور خورشید در زمان طلوع و غروب مانند نور لامپ رشتهای است؛ گرم و کمی نارنجی. این نور دمای رنگ در حدود ۲۷۰۰ کلوین دارد و به طرز گیج کنندهای “دمای رنگ کمتر” معادل نور “گرمتر” است! نور خورشید در وسط روز کمی طیف آبی دارد و کمی نزدیکتر به رنگ نور ماه (مهتابی) است.
این رنگ از نور دمای حدود ۴۱۰۰ کلوین دارد و به آن نور طبیعی یا نچرال میگوییم و دقت کنید با اینکه عدد دمای رنگ بالاتر رفته ولی حس نور خنک تر (Cool) است.
هزاران سال است که انسانها به نور شمع و چراغ روغنی برای نور شب عادت کردهاند. عاقبت اکثر دنیا در حدود ۱۰۰ سال پیش با استفاده از لامپ رشتهای شب را به روز میرساندند. تمام این منابع نور در طیف نور گرم قرار دارند، به همین دلیل است که نور گرم خصوصاً در ساعات پایانی روز و در شب چشم نواز و مطلوبتر است.
اما نور گرم جایگزین مناسبی برای نور خورشید نیست و به همین دلیل است که نور روز و نور طبیعی برای کار دفتری و وسط روز مناسب تر است. هیچ قاعده کلی در این خصوص وجود ندارد ولیکن بطور کلی برای منازل و فروشگاههای خردهفروشی سلیقه اکثریت با نور گرم است.
لامپهای کم مصرف و LED با گستره دمایی متنوعی موجود هستند و میتوانید دو رنگ را در محل امتحان کنید و سپس تصمیم گیری نمایید. اگر همچنان شک دارید پیشنهاد ما نور ۳۰۰۰ کلوین با CRI حداقل ۸۰ میباشد.
قواعد نورپردازی
۱- در حال حاضر لامپهای سرپیچ دار و جایگزین هالوژن LED بهترین انتخاب برای محیط خانه هستند لامپهای دارای نشان استاندارد و برچسب انرژی گرانتر هستند ولی هم نور بهتری دارند و هم عمر بیشتر.
اگر پنج سال پیش از من میپرسیدید کدام لامپ بهتر است قطعاً لامپ کم مصرف را به شما معرفی میکردم؛ ولی تکنولوژی LED با رشد خوبی در سالیان اخیر مواجه بوده که نتیجه آن قیمت مناسبتر و کیفیت بیشتر آن است.
با توجه به فاکتورهای زیست محیطی و خطرات لامپهای گازی توصیه میکنیم حتماً از لامپهای LED استفاده کنید. برای مقایسه بازده نوری لامپهای مختلف میتوانید از این اعداد استفاده کنید:
• لامپ رشتهی معمولی: ۱۰ تا ۱۴ لومن بر وات
• لامپ هالوژن رشتهای: ۱۲ تا ۱۷ لومن بر وات
• لامپ کم مصرف: ۴۰ تا ۶۰ لومن بر وات
• لامپ LED کم قیمت: ۶۰ تا ۷۰ لومن بر وات
• لامپ LED کیفیت بالا: ۸۰ تا ۱۱۰ لومن بر وات
۲- روشن کردن سقف اتاق بهتر از روشن کردن کف اتاق است متاسفانه نورپردازی با استفاده از لامپهای سیلندری و هالوژنی به دلیل راحتی اجراء توسط بسیاری از سازندگان انجام میشود؛ ولیکن وقتی در زیر نور این لامپ قرار میگیرید سایههای تیز بر روی صورت شما میافتد و اگر به آنها مستقیم نگاه کنید، چشم را آزرده میکنند.
چراغهای توکار به خوبی زمین را روشن میکنند ولی سقف را تاریک نگه میدارند. این روش نورپردازی برای فروشگاهها، پارکینگها و مشاعات مناسب است و بهرهوری بالاتری دارد ولی برای محیط خانگی چندان دلنشین نیست.
نور عمومی مناسب توسط چراغی ایجاد میشود که عمده نور را به سقف بتاباند و رنگ سقف نیز بهتر است یکدست سفید باشد. بدین صورت سقف خانه از کف روشنتر به نظر میآید و این بطور طبیعی همان حالتی است که در دنیای خارج انتظار داریم؛ یک آسمان آفتابی و روشن حس شاداب و سرزنده در ما ایجاد میکند. در غیر این صورت، زمین روشن و سقف تیره حس ناخوشایند و ناراحت در بیننده القاء میکند.
برخی کارشناسان معتقدند که چراغ توکار میتواند به عنوان نور کاری (Task Lighting) استفاده شود ولی به عقیده ما سقف از سطح کار فاصله فراوانی دارد. به همین دلیل است که شما برای کار به یک آویز یا دیوار کوب یا یک چراغ رومیزی نیازمندید. میزان نوری که به سطح کار یا آبژه میتابد با مجذور فاصله از منبع نور نسبت عکس دارد.
یعنی اگر فاصله چراغ را از سطح کار را دو برابر کنید، روشنایی روی کار یک چهارم حالت قبل میگردد. هرچه فاصله بیشتر شود باید منبع نور قویتری به کار برد و به همین دلیل نور کاری در فاصله دور غیر قابل اجرا است.
۳- اکثر خانهها نیازمند نور کاری (Task lighting) بیشتری هستند هر اتاق از خانه حداقل به یک عدد و معمولاً به چند عدد چراغ برای نور کاری نیاز دارد. اگر در هر اتاق چندین منبع نور قرار دهیم معمولا باعث صرفهجویی در مصرف انرژی نیز میشویم. در دفتر کار معمولاً مهمترین چراغ، نور کاری در بالای میز کار است. یک چراغ قابل تنظیم در بالای میز کار مناسب به نظر میرسد؛ شما میتوانید از یک آویز قابل تنظیم استفاده نمایید و آنرا به سطح میز نزدیک کنید.
به یاد داشته باشید که هرچه چراغ به سطح میز نزدیکتر باشد به تعداد کمتری لامپ نیاز خواهید داشت.
۴- تمام سطح کانتر آشپزخانه نیازمند نور کاری است چنین نوری با استفاده از زیر کابینتی تامین میشود. زیر کابینتی میتواند در زیر خود کابینت قرار گیرد یا بر روی دیوار زیر کابینت. تا حد ممکن سعی کنید که چراغها در سطح چشم نصب شوند ولی برای چشم خیرگی ایجاد نکند.
۵- نورهای کاری حتماً توسط کلید جداگانه برقدار شوند و تا حد امکان از روشن شدن همه چراغها با یک کلید خودداری کنید همه یا هیچ لامپ در عمل بازده پایینی دارد و نیاز کاربر را برآورده نمیکند. برای صرفهجویی در مصرف انرژی، استقلال مدارهای لامپ اهمیت فراوانی دارد.
در مقابل وسوسه قرار دادن همه کلیدهای اتاق در یک نقطه مقاومت کنید! چند کلید در کنار هم میتواند گیجکننده باشد. بهتر است که کلیدها را در چند نقطه از اتاق قرار دهید و دقت نمایید که هر منبع نور کلیدی در نزدیکی خود داشته باشد.
۶- چراغ مطالعه را در مکان مناسب قرار دهید چراغ مطالعه بایستی نزدیک به کتاب یا مجله شما باشد. در حالت کلی، نور مناسب مطالعه از بالای شانه یا دیوار پشت سر شما تابیده میشود.
یک آباژور کوچک بر روی یک میز با ارتفاع کم مناسب مطالعه نیست. ارتفاع لامپ برای مطالعه اهمیت فراوانی دارد. در پذیرایی چندین محل برای مطالعه در نظر بگیرید. بهترین مکان برای قرار دادن چراغ مطالعه در اتاق خواب، بالای تخت خواب بر روی دیوار است.
۷- اکثر اتاقهای خواب نور عمومی کافی ندارند در زمان مطالعه در تخت خواب، نیازی به نور عمومی ندارید. ولی وقتی لباس میپوشید یا در حال جمع کردن چمدان هستید، به نور عمومی نسبتاً زیادی نیازمندید. اگر سطح نور عمومی در اتاق کم باشد پیدا کردن وسایل برای شما مشکل میشود.
۸- هر دستشویی حداقل به دو دیوار کوب نیاز دارد که در طرفین آینه قرار گرفتهاند نوری که از بالای آینه تابیده میشود بر روی صورت سایه میاندازد. مجدداً تاکید میکنیم وقتی چراغها در محل مناسب قرار میگیرند به وات کمتری برای لامپها نیاز خواهید داشت.
۹- برای آباژورها شِید تیره انتخاب نکنید بسیاری از افراد لامپها را در زیر پارچههای تیره آباژور مخفی میکنند. با این کار لومن بر وات لامپ را چندین برابر کاهش میدهید. پارچههای ضخیم یا تیره رنگ تا ۸۰ درصد از نور را جذب میکنند و نتیجه مطلوبی از جهت میزان روشنایی ندارند. اگر از جهت زیبایی از چنین چراغی استفاده میکنید اشکال خاصی ندارد ولی از لحاظ بازده نوری مقدار زیادی تلفات خواهید داشت.
۱۰- زیر زمین، انباری، پارکینگ و سایر نقاط کم تردد را نیز در نظر بگیرید شاید روزی چند دقیقه را در پارکینگ بگذرانید یا هفتهای یک بار سری به انباری بزنید ولی این موضوع نباید باعث شود که به روشنایی این محلها بیتوجهی کنید.
اصول نورپردازی هر قسمت از ساختمان به تفکیک موقعیت
در طراحی داخلی، نورپردازی اصل بسیار مهمی است. نورپردازی، سبب بهتر دیده شدن کار خواهد شد و زیبایی طراحی را دو چندان می کند. استفاده از نورهای مخفی، در طراحی داخلی آپارتمانها امروزه بسیار رایج است.
نورپردازی داخلی ساختمان یکی از مهمترین نکاتی است که در طراحی داخلی منازل و خانههای مسکونی باید به آن دقت نمود. در یک خانه، تمام فضاها مهم هستند و نمیتوان گفت اتاق خواب ارزش کمتری دارد یا طراحی سرویس بهداشتی مهم نیست.
بلکه ممکن است در نظر هر فردی، یک فضا از اهیمت ویژه برخوردار باشد و فضاهای دیگر از اهیمت کمتر. بنابراین طراح، باید در هر طراحی، بهترین عملکرد خود را پیاده سازی نماید.
اتاق نشیمن، محل غذاخوری، آشپزخانه، سرویس بهداشتی و … همگی در نظر یک طراح باید اهمیت داشته باشند. در طراحی داخلی آپارتمان، استفاده از نور در سقف و دیوار، بسیار چشمگیر است. در فضای نشمین، استفاده از لامپ با شکل هندسی در سقف و استفاده از نورهای مخفی پشت تلوبزیون باعث ایجاد تفاوت با سایر فضاها شده است.
نورپردازی علاوه بر اینکه سبب روشنایی فضا میشود و آن را از تاریکی خارج میکند، از عناصر مهم دکوراسیونی است که میتواند آرامش و راحتی را برای فضا به همراه داشته باشد.
- نورپردازی اتاق نشیمن
- نورپردازی اتاق غذاخوری
- نورپردازی در سرویس بهداشتی
- نور پردازی در نمای ساختمان
- اهداف طراحی نورپردازی
- فضای داخلی ساختمان با نورهای مخفی خیره کننده
- اصول نورپردازی در فضاهای اداری
در کل نورپردازی اتاق نشیمن شامل روشنایی عمومی، نورپردازی متمرکز و نورپردازی محدود میشود، روشنایی عمومی یا همان نورپردازی از سقف برای روشن کردن اتاق نشیمن کفایت میکند و مقدار نسبتاً کمی از نور را در منطقه وسیعی انتشار میدهد.
نورپردازی متمرکز آن دسته از نورپردازی است که تنها بر یک قسمت خاص تمرکز داشته و آن قسمت را روشن و برجسته میکند. نورپردازی محدود باعث میشود در زمانی که تمام اتاق تاریک است بتوانیم تنها یک قسمت خاص را روشن کنیم.
شاید بهتر است همزمان از سه نوع نورپردازی در اتاق نشیمن استفاده شود تا بنا به نیاز از هر یک از آنها استفاده شود.
ملاحظات نورپردازی داخلی
دانش نورپردازی ساختمان، ترکیبی از معماری داخلی و مهندسی برق است که با طراحی سیستمهای روشنایی، شامل نورهای طبیعی و نور لامپ یا هر دو سروکار دارد.
نورپردازی داخلی و نورپردازی نمای ساختمان، تلفیقی از هنر و دانش است که موجب جلوه دادن به معماری داخلی ساختمان شده و به عنوان مکمل این شاخه از معماری محسوب میشود.
در این مقاله قصد داریم شیوه درست نورپردازی داخلی ساختمان را آموزش دهیم. در این مطلب با وب سایت “ساختمون” همراه باشید تا با اهمیت نورپردازی داخلی ساختمان و تجهیزات مورد نیاز برای این کار آشنا شوید.
در پروسه طراحی سیستم روشنایی یا نورپردازی ساختمان، ملاحظات ذیل در نظر گرفته میشوند. نخست، نوع فعالیت انسانی که در محل مورد نظر صورت میپذیرد.
پس از آن، میزان نور مورد نیاز با فعالیت خاص، در درجه دوم اهمیت قرار دارد. به علاوه نحوه توزیع نور در فضایی که قرار است نورپردازی شود، یکی دیگر از گامهای طراحی نورپردازی داخلی ساختمان است. در آخر تاثیرات نورپردازی بر افراد ساکن، در طراحی نورپردازی ساختمان در نظر گرفته میشود.
اصول نورپردازی داخلی ساختمان
بر اساس نحوه توزیع نور دو نوع نورپردازی کانونی (accent lightening و task lightening) و نورپردازی گسترده (general lightening) در ساختمان در نظر گرفته میشود. نور بسیاری از فضاهای خانه، تنها با استفاده از نورپردازی گسترده تامین میشود.
برای این منظور در سقفهای بلند از لوسترها و در ساختمانهایی با سقف کاذب از لامپهای سقفی استفاده میشود. با این حال استفاده از نورپردازی متمرکز در این فضاها موجب جلوه بخشیدن به اجزای دکوراسیون داخلی میشود.
از طرفی نورپردازی متمرکز، برای ایجاد نور جهت دید کافی برای فعالیت خاص کاربر است. برای مثال استفاده از چراغ مطالعه در اتاق کار، علاوه بر ایجاد نور کافی جهت مطالعه موجب ایجاد تمرکز و کارایی بهتر فعالیت مغز میشود.
همچنین استفاده از یک لوستر آویزان بالای میز ناهار خوری، علاوه بر ایجاد نور لازم موجب جلوه بخشیدن به این بخش از اتاق غذاخوری میشود.
با قرار دادن یک چراغ مطالعه بالای یک کاناپه، موجب ایجاد فضایی دنج و متفاوت در اتاق نشیمن جهت مطالعه و استراحت میشود. همچنین میتوانید برای آثار هنری موجود در خانه از جمله قاب نقاشی یا تابلو فرش، یک نور متمرکز اختصاص دهید (میتوانید از چراغهای هالوژنی استفاده کنید)، با این کار جلوه آن اثر هنری چندین برابر میشود.
نورپردازی داخلی ساختمان مختص اتاق نشیمن و پذیرایی نیست. برای نمونه میتوانید در نورپردازی اتاق خواب از نور گسترده با شدت کم (لوسترهایی با قاب تیره) استفاده کنید.
همچنین میتوانید به جای استفاده از لوستر با شدت روشنایی کم، از دیمر جهت تنظیم نور بهره ببرید. اما در مقابل توصیه ما برای روشنایی میز آرایش استفاده از لامپهایی با نور سفید متمرکز است.
باید توجه کنید که در محل نصب این نوع لامپ ها، هیچ گونه سایهای در آینه ایجاد نشده و فرد بتواند به راحتی و به وضوح تصویر خود را در آینه مشاهده کند.
استفاده از نورهای مخفی در نورپردازی داخلی ساختمان
از جدیدترین روشهای نورپردازی داخلی ساختمان، استفاده از نورهای مخفی در سقف، کف و دیوارهای ساختمان است. با گسترش استفاده از سقف کاذب، کاربرد نورهای مخفی به کار رفته در سقف، به عنوان جایگزین لوسترها برای روشنایی گسترده فضای نشیمن نیز بیشتر مورد توجه قرار گرفته است.
همچنین بر روی دیوار، پارتیشن، قفسه یا شلفها نیز از نور مخفی جهت جلوه و عمق بخشیدن به فضا استفاده میشود. گاهی نورهای مخفی در محل اتصال دیوار و سقف به کار برده میشوند. نمونه این نوع نورپردازی، در سرویس بهداشتی و حمام قابل مشاهده است.
شدت روشنایی مورد نیاز برای خانه چقدر است؟
حبابهای روشنایی بر اساس میزان مصرف (وات مصرفی) نام گذاری میشوند. با این حال میزان وات مصرفی هر حباب روشنایی، ملاکی برای میزان روشنایی تولید شده به وسیله آن نیست.
واحد شار روشنایی، لومین (lumen) است. از تقسیم لومین بر سطح، لوکس با نام اختصاری lx حاصل میگردد. لوکس(lux)، شدت روشنایی هر لامپ را نشان میدهد و در واقع میزان نوری است که توسط چشم انسان دریافت میشود.
بدیهی است شدت نور مورد نیاز محلهای مختلف خانه با یکدیگر متفاوت است. به عنوان نمونه شدت نور مورد نیاز اتاق نشیمن حدود ۱۰۰ لوکس است در حالی که شدت نور مورد نیاز اتاق کار حدودا ۳۰۰ لوکس میباشد.
در ادامه شدت نور مورد نیاز برای بخشهای مختلف خانه ارائه شده است. شدت نور مورد نیاز برای محیط اتاق خواب حدود ۵۰ لوکس است، در حالی که شدت نور مورد نیاز برای اتاق کار حدود ۳۰۰ لوکس است. این پارامتر برای محیط آشپزخانه (general lightening) حدود ۱۰۰ لوکس است. این در حالی است که شدت نور مورد نیاز برای کار در آشپزخانه (task lightening) چیزی در حدود ۵۰۰ لوکس میباشد.
میتوان این نور را به وسیله روشناییهای متمرکز، (از قبیل لامپ هود که در بالای اجاق گاز برای تامین دید مناسب آشپزی قرار داده شده است) تامین کرد. شدت نور مورد نیاز برای محیط حمام و دستشویی (general lightening) حدود ۵۰ لوکس است.
در مقابل شدت نور مورد نیاز برای محیط اطراف آینه حمام و دستشویی چیزی در حدود ۳۰۰ لوکس است.
میتوان این نور را به وسیله روشناییهای متمرکز از طریق نصب لامپ LED بالای آینه حمام یا دستشویی تامین کرد. یکی دیگر از محیطهایی که تامین نور آن نیازمند دقت ویژه است، راهروها و راه پله ها هستند.
شدت نور مورد نیاز برای این نواحی حدود ۱۰۰ الی ۱۵۰ لوکس است و در تامین روشنایی راهپله باید توجه کنید که روشنایی به کار رفته، موجب ایجاد خیرگی نشود. توجه داشته باشید که تمامی شدت نور اسمی یک لامپ، بر سطح مورد نظر نمیتابد و بخشی از این نور توسط دیوارها، سقف و اشیا جذب میشود.
بنابراین میزان شدت نور مورد نیاز برای یک محیط به تعداد لامپهای نصب شده، فواصل و نحوه توزیع لامپها، محل قرارگیری آنها (سقف یا دیوار)، رنگ دیوار و سقف و سایر عوامل مانند رنگ دکوراسیون داخلی محیط بستگی دارد.
سیستم کنترل روشنایی هوشمند
قسمتی از هزینه برق مصرفی به علت روشن بودن بی مورد روشنایی در مشاعات یک ساختمان اداری / مسکونی میباشد. با توجه به تعداد بالای روشنایی مورد استفاده در ساختمان پیشنهاد می گردد کلیه خطوط روشنایی در قسمت های راه پله، پارکینگ لابی ورودی و طبقات، سر دربها و روشنایی های محوطه توسط سیستم BMS مرکزی کنترل و قابل تنظیم باشند.
در این سیستم می توان قسمتی از خطوط روشنایی را On/Off تعریف نمود. به عنوان مثال روشنایی راه پله، پارکینگ و محوطه را به صورت On/Off تعریف نمود.
در راه پله و پارکینگ بایستی از تشخیص حرکت[۱] استفاده نمود، که این سنسور فیدبک حضور فرد یا ماشین را به سیستم گزارش می کند و بر اساس این گزارش حضور و تنظیماتی که از قبل توسط مدیریت ساختمان و اپراتور صورت گرفته و همچنین میزان Lux نور موجود در محیط، سیستم تصمیم گیری می نماید که کدامین خطوط را به چه صورتی روشن نماید.
همچنین کلیه روشنایی ها به صورت نقشه گرافیکی بروی نمایشگر, نمایش داده میشود که سهولت کنترل روشنایی ها توسط اپراتور می افزاید. ضمنا می توان برای روشنایی کلیه سرویس های بهداشتی در ساختمان از کلید های تشخیص حرکت استفاده نمود که جدا از سیستم کنترل مرکزی روشنایی، به صورت Standalone نیز عمل میکند.
بدین صورت که به محض ورود شخص به سرویس بهداشتی چراغ آن روشن شده و پس از مدت زمان مشخص در صورت عدم حضور فرد، چراغ مربوطه خاموش می گردد.
بدین ترتیب با کنترل روشنایی های فوق الذکر و صرفه جویی در مصرف انرژی برق می توان علاوه بر سهولت در کار اپراتور ساختمان و ظاهری زیبا در کاهش هزینه های برق مشاعات سهم به سزایی داشت.
روشنایی هوشمند مبتنی بر اینترنت اشیا
روشنایی هوشمند میتواند انتخاب خوبی برای شروع کاربردی ساختن اینترنت اشیا در خانه یا محل کار باشد. ما با تلفیق زندگی شما با اینترنت، زمینههای تحول سبک زندگی را با این تکنولوژی فراهم خواهیم کرد.
راهکار روشنایی هوشمند ما بر پایه IoT و مبتنی برIP است. هیچ وابستگی به ساختمان وجود ندارد و نیازی به لوازم سیم کشی جداگانه نیست و همچنین یک راهکار API باز است که قابلیت برنامه نویسی و سناریو نویسی را به طور کامل پشتیبانی میکند.
این راهکار برای روشنایی شهری جهت بهینه سازی مصرف انرژی در معابر و خیابانها نیز به خوبی قابل بهره برداری است.
ما هرآنچه که مربوط به روشنایی است را از طریق WiFi پیوند میدهیم
اینترنت اشیا (IoT) فقط یک اصطلاح نیست بلکه خود تکنولوژی است که به زودی در همه جا کاربرد خواهد داشت.
ما به همین دلیل بر روی آن تمرکز ویژهای داشتهایم. محصولات و خدماتی که ما در این حوزه ارائه میدهیم مبتنی بر IP و قابل سناریو نویسی هستند.
با توجه به نیاز بازار، محصولات ما دو شاخه اصلی زیر تولید شدهاست:
• چراغ های با نور رنگی (RGB) هوشمند ، شامل لامپ های RGB و روشنایی ریسه ای، باامکان پوشش ۱۶ میلیون رنگ، قابل استفاده برای نورپردازی و کاربردهای تزئینی و همچنین کاربردهای خاص از منظر روانشناسی و ایجاد حس آرامش یا انرژی در محیط.
• چراغ های تامین کننده نور محیط هوشمند (آفتابی/مهتابی، روشنایی هوشمند بر مبنای دمای نور):به شما اجازه می دهد که از هر لامپ LED دماهای مختلف نور از مهتابی مهتابی – نور سفید با دمای۶۰۰۰ درجه کلوین- تا آفتابی آفتابی – نور کاملا زرد با دمای ۲۵۰۰ درجه کلوین- را دریافت کنید و با استفاده از اپلیکیشن مرتبط دمای نور را متناسب با شرایط تنظیم کنید.
با برخی از ویژگیهای راهکار روشنایی هوشمند که در خانه، ساختمانهای اداری و تجاری، هتل ها و همچنین در معابر شهری قابل بهره برداری است در ادامه آشنا میشوید:
• ۲۰ تا ۸۰ درصد کاهش مصرف انرژی بدلیل مدیریت بهینه مصرف انرژی
• تعریف Work Flow
• عدم نیاز به آی پی استاتیک
• عدم نیاز به پهنای باند بالا
• تنوع محصول در میزان شدت روشنایی
• تنوع محصول در نوع چراغ
• استفاده از پروتکلهای استاندارد جهانی
• تنوع در اپلیکیشن
• گارانتی دو ساله
• بدون یو وی
• استفاده از یک کنترلر جهت چند چراغ
• تعیین سطح دسترسی
• تحت شبکه IP ، تحت شبکه وای فای، تحت وب
• عدم هر گونه وابستگی به ساختمان و بدون نیاز به سیم کشی مجزا و دستگاه جانبی
• قابلیت اتصال به سرور
• قابلیت اتصال / گفتگو بین اشیا و بانک های اطلاعاتی
• قابلیت اتصال به کلود به صورت امن
• قابلیت برنامه نویسی و سناریو نویسی به صورت کاملاً متن باز Open API
• قابلیت تغییر دمای نور برحسب درجه کلوین و قابلیت تغییر شدت روشنایی
• قابلیت کنترل گروهی چراغ ها به صورت متمرکز و غیر متمرکز
• قابلیت کنترل توسط انواع سنسور ها
• سنسورهای تشخیص حرکت
• تنظیم سطح روشنایی
• کاهش مصرف انرژی